Ook de intieme viering ligt thans achter ons. Met deze woorden opent het bestuur de Kanariepost van 7 mei 1940. Op 1 mei had Die Haghe het 20-jarig bestaan gevierd in de bovenzaal van café Vléra. Het bestuur eindigt met de wens dat de woorden van onze Ere-Presidente in elk opzicht in vervulling mogen gaan. Ere-presidente Francien van Honstede herdacht in een kort woord de voorgangers die de vereniging hebben gemaakt tot wat zij bij het 20-jarig bestaan was en riep een ieder op hun voorbeeld in de volgende 5 jaar te volgen. Alhoewel Duitsland al delen van Europa had bezet, zal niemand die avond hebben kunnen vermoeden dat 10 dagen later Nederland drastisch zou veranderen. Voor een periode van 5 jaar.
De Kanariepost van 21 mei 1940 opent het bestuur dat voor de eerste maal sedert haar verschijning de Kanariepost een onderbreking heeft gehad. Het was niet mogelijk op 14 mei het clubblad te doen verschijnen. Duitsland was op 10 mei Nederland binnengevallen en op 15 mei capituleerde Nederland. Nederland was bezet door Nazi-Duitsland.
Het bestuur wil in de eerste Kanariepost niet terugkijken, maar prijst zich vooral gelukkig dat Dik Brinksma, Joop Hoenderdos, Dik v.d. Starre en Anton Voisin weer in het midden van Die Haghe zijn en het hoopt dat Maarten Hoenderdos en Laurens Voisin spoedig een gunstig bericht van zich zullen laten horen. Zij allen waren gemobiliseerd en hebben 5 dagen tegen de Duitse inval gevochten.
Het bestuur vervolgt: “En laat ons dan trachten de achter ons liggende weken te vergeten … En nu … de toekomst. Het clubleven gaat weer gewoon verder, wij gaan weer op woensdag- en vrijdagavond oefenen, wij gaan weer clubtochten houden en wij gaan ons weer voorbereiden voor de competitie 1940/41. En daarbij rekenen wij op Uw aller steun.
Leden van Die Haghe, bedenkt dat onze vereniging U thans meer dan ooit de zo hoog nodige ontspanning hoopt te kunnen bieden, helpt ons daarbij en maakt propaganda voor Uw club.” En alsof er niets gebeurd is, wordt de uitgestelde pic-nic (zo staat het geschreven) van 1^e pinksterdag op Duinrell gehouden. Verzamelen om 10 uur met de fiets.
Aan het eind van de eerste Kanariepost in oorlogstijd is nog net toegevoegd dat zo juist het heuglijke feit is ontvangen dat Maarten Hoenderdos heelhuids uit de strijd is gekomen. 18 juni 1940 kan worden medegedeeld dat Maarten Hoenderdos, na een krijgsgevangenschap, weer in het Die Haghe midden is teruggekeerd. Ook Laurens Voisin is teruggekeerd. En Bas Jiskoot (oud-lid) is behouden afgezwaaid en laat via de Kanariepost alle bekenden hartelijk groeten.
Dik van der Starre schrijft over de terugkeer van Maarten in de Kanariepost van 18 juni 1940. Voor het artikel hier doorklikken. 

In juni 1940 ontstaat ook een nieuwe activiteit: Ruilhandel. Een tijd van distributie was aangebroken en dat betekent dat er tekorten en overschotten aan voedingswaren ontstaan. Om te lezen hoe dit werkte, hier doorklikken. 

Het bestuur schreef dat het clubleven weer gewoon verder gaat. Zo was het ook de eerste oorlogsjaren. De competitie 1940/41 ging in september 1940 gewoon van start. Die Haghe startte deze competitie voor het eerst met 7 ploegen: 4 seniorploegen en 3 aspirantenploegen. Dit is mede te danken aan het propagandanummer dat in september 1940 werd uitgebracht. Voor hele nummer hier doorklikken.  In oktober waren er ruim 40 aanmeldingen, waaronder Karel Volmer.

De competitie 1940/41 werd voor Die Haghe een succesvol seizoen, het 1^e, 2^e en 4^e werden kampioen. En ook de competities 1941/42, 1942/43 en 1943/44 werden volledig uitgespeeld. In de winterperiode uiteraard voor zover de omstandigheden van de velden het toelieten. Menigmaal werd in de Kanariepost duidelijk gemaakt dat alleen wanneer in de dagbladen staat dat alle wedstrijden zijn afgelast men niet behoeft op te komen. Anders is opkomen ALTIJD VERPLICHT. De Kanariepost maakt geregeld melding dat leden waren geschorst voor enkele wedstrijden wegens wegblijven zonder bericht.

Dat de competitie 1943/44 van start zou gaan was lang onzeker. De Nederlandse Korfbalbond (het Koninklijk mocht al sinds 1941 niet meer gevoerd worden) heeft pas in september 1943 de clubs ingedeeld. Voor de competitie 1944/45 werden pas in augustus 1944 de voorlopige ploegen samengesteld. Melding wordt gemaakt dat een enkele aspirantenwedstrijd is gespeeld, maar daar is het de competitie 1944/45 bij gebleven. Ook vriendschappelijke en onderlinge wedstrijden waren niet meer toegestaan. Eén van de laatste onderlinge wedstrijden is mogelijk de partij tussen het 5^e en de A-aspiranten geweest:

(klik op foto voor grote weergave)

Naast competitiewedstrijden werd ieder jaar ook deelgenomen aan seriewedstrijden. De laatste seriewedstrijden waren op 18 mei 1944 in Utrecht. Zoals gebruikelijk is hiervan een verslag gemaakt. Hier doorklikken.  De volgende groep is naar Utrecht geweest:

 (klik op foto voor grote weergave)

Het ging de eerste jaren van de oorlog goed met Die Haghe. In juli 1941 was er zelfs een ledenstop voor dames en meisjes boven 15 jaar. Heren waren nog nodig. Toch weet de vereniging de competitie 1941/42 te starten met 7 seniorploegen en 3 aspirantenploegen. Een jaar later was er echter een tekort aan dames. Het bestuur geeft dan een premie bij het aanmelden van een dame: voor 1 dame 1 maand geen contributie, bij 2 dames 3 maanden geen contributie. De roep om nieuwe leden is begin 1943 zo groot dat Frits van der Emde een oproep in de Kanariepost doet. Frits schrijft dat de ernstige terugloop deels te wijten is aan de buitengewone tijdsomstandigheden, maar ook werden bedankjes ontvangen die niets met de omstandigheden te maken hadden. De oproep lijkt effect te hebben gehad, want in juli 1943 is Die Haghe met 135 leden de 3^e vereniging in de Haagse regio.
De activiteiten bij Die Haghe bestonden niet alleen uit korfballen. De nevenactiviteiten waren legio. In mei 1940 was door de onzekerheden van die maand geen zomerprogramma samengesteld, maar een uitgebreid zomerprogramma werd wel afgewerkt: roeitochten in de omgeving Zoetermeer en bij Hoogmade, bezoek aan Dierenpark Wassenaar (toegang 30 guldencent voor ouderen, 20 guldencent tot 15 jaar), clubtocht naar Duinrell, de traditionele tocht naar Hoek van Holland, Die Haghe stranddag, tocht naar Hillegersberg, tocht naar Leiden en naar Amsterdam. De laatste tocht met de fiets naar Leiden, per Salonstoomboot naar Amsterdam en na bezoek aan Amsterdam met de boot terug en vanaf Leiden weer fietsen. De kosten van de boot waren 60 guldencent. Van de meeste tochten kwam een verslag in de Kanariepost. Voor het verslag van de tocht naar Amsterdam hier doorklikken. 

Ieder jaar werden dergelijke clubtochten georganiseerd. Maar in de zomer van 1942 werd het al lastiger om dergelijke tochten te maken. De tocht naar Amsterdam gaat niet door, omdat de boot maar tot Aalsmeer gaat. De tocht naar Duinrell gaat wel door, maar in verband met de bandenschaarste werd in 3 groepen naar Duinrell afgereisd: fietsers, wandelaars en trammers. Op 21 juni zijn 73 Die Haghelingen naar Duinrell geweest. Ook in 1943 is een groep aspiranten naar Duinrell geweest. Van deze groep is deze foto gemaakt:

Bijzonder is dat de jeugdploeg onder leiding van Maarten Hoenderdos van 15 tot 22 augustus 1942 naar Drenthe is geweest. Vertrek zondag om 6 uur 40 vanaf Staatsspoor (het huidige centraal station). Voor het verslag van deze reis hier doorklikken. 
Ook andere sportieve activiteiten vulden het verenigingsjaar. Ieder jaar was er een diplomadag met Die Haghe, HKB korfbal-atletiekdagen met andere verenigingen, HKB schoolwedstrijden. De laatste activiteiten werden nog gehouden in de zomer van 1944.
“Het clubleven gaat weer gewoon verder.” En zo leek het ook. Of het zou moeten zijn dat in 1942 een schaarste aan fietsbanden ontstaat, waardoor fietstochten moeilijker werden. Of de mededeling van het bestuur in juli 1940 dat het op het Die Haghe terrein verboden is over politiek of iets dergelijks te spreken. Of de mededeling van het bestuur in augustus 1940 dat in geen enkel geval stoeipartijen met militairen zal worden toegelaten. In enkele scholen rondom het terrein aan de Escamplaan waren militairen ingekwartierd, die ook een gedeelte van het terrein als sportterrein gebruikten. Deze militairen werden ook wel een betrokken in oefenpartijtjes rondom de paal. Dit vond het bestuur geen bezwaar, maar het werd iets anders: ”Wanneer een gedeelte onzer damesleden en vooral onder de jongeren, hierin aanleiding vinden om tot stoeipartijen over te gaan. De betrokkenen zouden zonder waarschuwing onmiddellijk voor geruime tijd geschorst worden wanneer het bestuur hierover direct of indirect klachten zouden bereiken.” Of de oproep in de Kanariepost begin 1942 om de enveloppen, waarin de Kanariepost per post werd verzonden, te bewaren en deze in te leveren bij bestuursleden om deze enveloppen nogmaals te kunnen gebruiken. Enveloppen werden schaars en waren duur.

In de laatste Kanariepost van 1942 kijkt de voorzitter terug op het afgelopen jaar en vooruit op 1943. De voorzitter schrijft dat het afgelopen jaar ondanks alle moeilijkheden en beperkingen toch een goed jaar voor Die Haghe is geweest. Ondanks een kleine ledenteruggang mag Die Haghe zich nog steeds tot de sterkste Haagse verenigingen rekenen.
Voor 1943? De voorzitter spreekt wederom, net zoals hij dat heeft gedaan voor de jaren 1941 en 1942, de wens uit dat dit jaar VREDE mag brengen. De werkelijkheid werd echter een andere.

De veranderingen, als gevolg van de maatregelen van de bezetter, beginnen in februari 1943. Ger Vlieger bedankt begin februari als werkend lid (spelend senior lid) wegens vertrek naar het buitenland. Zonder enige toelichting wat hij daar ging doen. Eind februari worden de leden geïnformeerd dat, zolang de huidige maatregelen voortduren, de indoortrainingen op zaterdagavond eindigen om half 8. Bij het aspirantennieuws wordt uitgelegd dat, zolang iedereen om 8 uur binnen moet zijn, de indoortraining van de vrijdagavond naar de zaterdagavond wordt verplaatst, van 6 uur tot half 8. Maar ook bij dit bericht wordt niet nagelaten nieuwe leden te werven, want aan de aspiranten wordt gevraagd vriendjes of vriendinnetjes mee te nemen, die op de vrijdagavond niet konden, maar op de zaterdagavond wel. Voor 10 guldencent per week kunnen deze vriendjes en vriendinnetjes een prettig uurtje meemaken en fit worden of blijven.
Later in het jaar wordt het tijdstip van 8 uur verlengd tot 10 uur. De JAV van 1943 wordt op zaterdag 8 mei gehouden indien er later dan 10 uur ’s avonds mag worden thuisgekomen. En anders is de JAV op zondagochtend 9 mei om half 11. De JAV wordt uiteindelijk uitgesteld tot 5 juni.

Begin mei 1943 werd in heel Nederland het politie-standrecht afgekondigd door de bezetter en dit betekende dat niet aan sport mag worden gedaan. Ook voor oefenen (trainen) is het veld gesloten. Het voor het gehele land afgekondigde politie-standrecht was een gevolg van de april-mei stakingen, die eind april 1943 uitbraken. Deze stakingen braken uit door de plotselinge oproep in de dagbladen op 20 april  aan het voormalige Nederlandse leger. Zij zouden allemaal in Duitse krijgsgevangenschap moeten.
Het mag duidelijk zijn dat het politie-standrecht weinig met recht te maken had. Het was een terreurmaatregel, waarbij ‘verdachten’ meteen, zonder vorm van proces, werden doodgeschoten.

De maatregel dat er niet aan sport gedaan mocht worden duurde enkele weken.

De maatregel dat alle militairen van het Nederlandse leger in Duitse krijgsgevangenschap moesten trof ook Die Haghe. Begin juni 1943 wordt Maarten Hoenderdos, op dat moment Algemeen Adspiranten Leider, in krijgsgevangenschap genomen. In de Kanariepost schrijft Maarten:
               Bij mijn vertrek:
                                            Nu ik als krijgsgevangene ons land moet verlaten, groet ik langs deze weg alle Die Haghelingen en in het bijzonder de adspiranten. Van velen heb ik nog afscheid kunnen nemen. Ik hoop, dat ik weer spoedig in jullie midden kan terugkeren en dat ik dan allen in blakende welstand en even geestdriftig voor onze vereniging mag aantreffen als bij mijn vertrek. Ik reken er op, dat jullie trouw doorgaan met oefenen, zodat ik bij mijn terugkomst versteld kan staan over jullie vorderingen. Blijf trouw aan Die Haghe, ook al gaat er iets misschien minder naar je zin, ik reken op jullie. Naar ik hoop, tot spoedig weerziens.
                                                                                                                                                                  Maarten.

Bijzondere woorden, zeker wanneer je dit bericht leest met de kennis en de wetenschap van nu, 77 jaar later. En met de wetenschap dat Maarten, na de capitulatie in 1940, al een maand in krijgsgevangenschap heeft gezeten.
In dezelfde Kanariepost laat Maarten alle Kanaries hartelijk groeten vanuit Amersfoort (Kamp Amersfoort).
Gelukkig kwam het weerziens, echter niet spoedig.

In de maanden na juni 1943 zullen meer mannen, naar later blijkt gelukkig tijdelijk, Die Haghe moeten verlaten. In Duitsland is een tekort aan arbeiders ontstaan en in mei 1943 moeten alle mannen van 18 tot 35 jaar zich melden voor de arbeidsinzet (Arbeitseinsatz) in Duitsland. Alhoewel velen zich aan deze arbeidsinzet weten te onttrekken, lukte dit niet iedereen. In de Kanariepost van 5 juli 1943 onderbreken meerdere leden tijdelijk (hopelijk voor korte tijd) hun lidmaatschap door tewerkstelling elders. Dit zijn: Menno van Beest, Frans Scheffer, Karel Volmer, Marius van der Starre en Wim Uithof. Zij verzochten langs de weg van de Kanariepost aan allen, die zij het niet persoonlijk hebben gedaan, hartelijk te groeten.
Opmerkelijk is dat in diezelfde Kanariepost Wim Uithof nog vakantiegroeten doet vanuit Heerenveen.
De weken daarna wordt van meer Die Haghe mannen gemeld dat zij naar elders zijn vertrokken. Eén van die mannen was Wim de Wit. Bij zijn vertrek legt Wim in zijn dierbaar clubnieuws uit hoe belangrijk Die Haghe is. Voor het artikel hier doorklikken. 

Het bestuur heeft besloten dat voor de leden, die in het buitenland vertoeven, zij gewoon lid van de vereniging blijven zonder de verplichting tot contributie. Verder zullen de adressen, zodra deze bekend zijn, onmiddellijk worden gepubliceerd. Inmiddels zijn al de nodige stappen gedaan om de doorzending van het clubnieuws naar de tewerkgestelden te verzekeren. De leden worden tevens opgeroepen het contact te handhaven door veel te schrijven. Ook is een fonds in het leven geroepen waarin ieder naar vermogen van tijd tot tijd een kleine vrijwillige bijdrage kan storten, welk bedrag ten goede komt aan onze “buitenleden”. Uit dit fonds is aan elk der vertrokkene een complete foto-serie verstrekt.
Er werd meer gedaan voor de leden in Duitsland. In januari 1944 wordt het plan opgevat pakketten te maken voor de leden in Duitsland. Roel Uithof schrijft in de Kanariepost dat er ook geen moeilijkheden aan verbonden zijn. Als ieder lid bijvoorbeeld 1 voedselbon besteed voor deze actie dan zijn dit al gauw 100 bonnen. En met een klein geldbedrag kunnen ook de verzendkosten gedekt worden. De actie loopt in het begin niet zo vlot. Anton Voisin doet een oproep in de Kanariepost. Met stevige argumenten: “Bedenkt toch eens wat een voordeel wij hebben die hier thuis achtergebleven zijn. Laten wij nu eens tonen, dat wij aan onze clubbroeders in den vreemde denken en door allen een kleinigheid te geven, hen een leuke verrassing aanbieden, die door de jongens zeer zeker op hoge prijs zal worden gesteld en daardoor de band tussen de kanaries hier en ginder nog hechter zal maken”. En de pakketten kwamen er. De inhoud: 1 doos biscuits, 8 kaken, 5 bouillonblokjes, 2 pakjes soep, 1 pak koffie, 1 zak bruine bonen of rogge, 1 zak havermout, 1 ontbijtkoek, 1 zakje suikerklontjes en een zakje boterbrokken. Ieder pakket woog ruimt 3 kg. Uitgezonderd het pakket van Maarten Hoenderdos, dat mocht maar 2 kg wegen. Aan een pakket voor krijgsgevangenen werden strengere eisen gesteld. Het overige zou hem echter nog toegezonden worden.

Het noodgedwongen vertrek van mannelijke leden heeft ook gevolgen voor het vervullen van functies. Op de JAV van 5 juni 1943 was al bekend dat Maarten Hoenderdos, wegens in krijgsgevangenschap zijn, de functie van Algemeen Adspiranten Leider het komende verenigingsjaar niet kon vervullen. Het bestuur benoemde Leen Snoey als Algemeen Adspiranten Leider, maar dit was maar voor korte tijd. Medio juli was ook Leen niet meer beschikbaar. Adri Biesbroek werd zijn opvolger. Adri neemt ook de trainingen van de aspiranten over van Maarten en Leen.
In juli zijn van de op de JAV gekozen bestuursleden er nog maar 3 beschikbaar en in augustus moest weer van een bestuurslid afscheid worden genomen wegens – zoals Frits van der Emde dat vaak omschreef – werkzaamheden elders.

Het leven werd moeilijker en daarmee de Kanariepost belangrijker. Vanaf begin augustus 1943 ontstaan nieuwe rubrieken in de Kanariepost: ‘Van over de grenzen’ en ‘Nieuws van en over de leden’ voor het nieuws en de berichten van en voor de leden buiten Den Haag. Van Wim de Wit kwam een groet uit Eindhoven binnen en van Karel Volmer (die verzoekt veel te schrijven) en Maarten Hoenderdos de adressen in Duitsland. Van Karel: Feldpostnummer 57.327 F/h; Deutschland. En van Maarten: Gefangenenummer 106.828; Lager Bezeichnung M. Stamlager IV B, Muhlberg/Elbe; Deutschland.

Het clubblad van 13 september 1943 bestaat uit 2 delen: het wekelijkse bericht No. 584 (vanaf 15 december 1942 krijgt elk clubblad een niet doorlopend nummer). Het clubblad heet dan geen Kanariepost meer, maar ‘Mededelingen van de H.K.S. “Die Haghe”.’ Op 15 september 1943 moet afscheid genomen worden van de Kanariepost. Hier doorklikken om het emotionele afscheid van redacteur Frits van der Emde te lezen. 
Vanaf 1 april 1944 heet ons clubblad ineens weer de Kanariepost. Hoe kan dat, want het afscheid van de Kanariepost was ongetwijfeld een maatregel van het ongewenste gezag van dat moment. In het jubileumnummer van het 35-jarig jubileum geeft Marius (waarschijnlijk Van der Starre) uitkomst:

In Holland stromen de verordeningen in de bus. Hoewel de Kanariepost niet meer mag verschijnen wordt zij steeds dikker. Het is belachelijk om te zien wat er overblijft voor “officieel” van wat als Kanariepost wordt afgedraaid. Ze zullen bij de P.T.T. ook wel eens gelachen hebben als Die Haghe zijn krantjes bracht. Bijna 100 dikke pakketjes met 2 of 3 blaadjes en 2 pakjes met een ½ kantje voor de officiële instanties.

Marius weet ook nog een anekdote over de verdwijning van Frits van der Emde. Plotseling was ons aller Frits vertrokken, zoals Marius dat omschreef. De Kanariepost van 18 maart 1942 begint met de mededeling dat wegens de tijdelijke afwezigheid van Frits de copy naar Jo Hoenderdos (secretaresse) moet. De week daarna wordt gemeld dat Frits weer terug is. Wat er gebeurd is vertelt de Kanariepost niet. Marius brengt 13 jaar later, in het jubileumnummer van het 35-jarig bestaan, opheldering. Achter de korte mededelingen zat een vereniging zonder voorzitter, zonder redacteur. Waarschijnlijk lichte paniek.Marius schrijft:

Het bestuur belegde een vergadering en draaide zelf een Kanariepost in elkaar waarin angstvallig gezorgd werd dat deze spoorloosheid niet tot uitdrukking kwam. En dan, …. daar was ie weer. Was “per ongeluk” in de gevangenis terecht gekomen. “Gewoon een vergissing”.

In het najaar van 1944 is het veld nog wel open en is er ook nog de mogelijkheid om te trainen. De belangstelling is echter gering. Adri en Roel kunnen niet meer op het veld komen, maar dat is toch geen reden voor jullie om OOK weg te blijven, wordt de aspiranten op 1 oktober 1944 voorgehouden. Miep en Ethy nemen de trainingen over. Adri en Roel zaten als 18-jarigen in de leeftijd te kunnen worden opgepakt voor arbeidsinzet in Duitsland. Hoe groot dat risico was voor de mannen in de leeftijd van 17 tot 40 jaar bleek wel op 21 november 1944. Op die datum vond een razzia, onder de codenaam Sneeuwklok, plaats in Den Haag, Rijswijk en Voorburg. Door de razzia 10 dagen eerder in Rotterdam konden veel mannen onderduiken. Daarna was het voor mannen van 17 tot 40 jaar gevaarlijk om buiten te komen.

Ook voor de razzia werd het onderlinge contact tussen de leden steeds minder. ’s Avonds mocht je ook niet naar buiten en de avonden waren lang. Dus bedacht Frits om regelmatig puzzels te plaatsen in de Kanariepost. Voor de eerste puzzel hier doorklikken. 

Het clubblad werd het verbindingsmiddel tussen de leden. Frits was zelf de 40 gepasseerd en kon dus zonder risico te worden opgepakt de straat op. Iedere zondag naar de Kortenhoefsestraat om daar de Kanariepost af te draaien, samen met Roel, Gerard en Marius. Deze 3 zaten in de gevarenleeftijd, dus moest het voor Gerard en Marius ongetwijfeld een risico zijn geweest om naar de Kortenhoefsestraat, waar Roel woonde, te gaan. Via de Kanariepost informeerde Frits over de leden.

De Kanariepost was ook het enige contact met de leden in Duitsland. Zeer regelmatig schrijven de leden in Duitsland naar Frits en die plaats al deze stukjes. Frits reageert ook vaak op deze stukjes. Later komen hier de stukjes van leden, die naar het oosten en noorden waren vertrokken bij. Regelmatig nodigt Frits - hij schrijft dat wel wat dwingender - de leden uit te schrijven naar de leden in Duitsland.
De berichten uit Duitsland zijn wisselend. Sommigen hebben het – naar omstandigheden – goed. Zij hebben aanvaardbare werktijden en voldoende te eten. Maar anderen hebben het zwaar: zwaar werk en lange dagen en weinig te eten.
Het contact met Maarten Hoenderdos gaat vaak via de andere leden in Duitsland, onder andere via Wim Uithof. Eind 1943 was rechtstreeks schrijven aan Maarten alleen mogelijk door als volgt te adresseren: Jan Naegels, Gemeinschaftslager der Mittaldeutsche Standwerke A.G., Wühlmitz bei Reisa, Sacksen, Deutschland. Zijn naam mag niet vermeld worden, ook niet per adres. Maarten kon alleen terugschrijven wanneer blanco papier en het liefst postzegels in de brief aan hem werden bijgevoegd.
In april 1945 moet het contact met de leden in Duitsland verbroken worden. Het is niet meer mogelijk deze leden over de post te bereiken. Frits vraagt de familie de clubbladen te bewaren. Voor een selectie van de berichten uit Duitsland hier doorklikken. 
De leden in Duitsland maken zich ook zorgen over hoe het bij Die Haghe gaat en laten dat weten ook. Hier doorklikken. 

De Kanariepost of Mededelingen van de H.K.S. “Die Haghe” is gedurende de gehele oorlog, op 4 keer na, wekelijks verschenen. Dit kan als een grote prestatie gekwalificeerd worden. Per week was 500 vel papier nodig. Het clubblad werd getypt op stencils. Ook hier was een tekort aan. Regelmatig werd verzocht om stencils, tegen niet al te zwarte prijzen. En ook regelmatig werden papier en stencils aangeboden of gegeven. Bijvoorbeeld de heer Weekhout, die direct na de bevrijding 4 pakken folio papier en een doos stencils geeft.
Ook na de bevrijding blijven papier en stencils nog schaars. In de Kanariepost van 9 juli 1945 wordt geschreven dat aan de slechte kwaliteit van het clubnieuws helaas niet veel is te doen. Er waren klachten ontvangen over de uitvoering van het clubnieuws.

In zijn openingswoord op de JAV van 30 juli 1945 besteedt de voorzitter aandacht aan het clubblad. Het is grotendeels te danken aan ons clubblad, de Kanariepost, dat de band en het contact de laatste winter niet verflauwd zijn, ja eerder nog hechter dan voorheen zijn geworden. De kosten waren hoog, maar de voorzitter houdt de aanwezige leden voor dat alleen dankzij dit clandestiene blaadje het mogelijk is geweest Die Haghe in stand te houden. Dat de Kanariepost clandestien was, is voor de voorzitter geen twijfel. Zowel qua omvang als qua inhoud. De voorzitter, tevens redacteur van de Kanariepost, heeft meermalen een schietgebedje gedaan dat bepaalde regels niet onder de ogen van censuur zouden komen. De Kanariepost werd vaak getikt bij een walmend olie-pitje, afgedrukt op de vrije zondagen, vaak met vingers tintelend van kou.

En dan ………. is het VREDE.

Frits besluit deze eerste Kanariepost in een vrij Nederland met ‘Wat nu?’. Hij geeft een beeld van de toekomst: het herstel van het verenigingsleven, een clubavond, besprekingen van de lustrumcommissie; weer trainen en gezelligheid op het veld. De situatie is nog onzeker en daarom kan hij op dat moment alleen maar een raad geven: “Zoekt contact, houdt het onderling verband zo goed mogelijk en dan, wanneer wij iets naders weten, wanneer het oude clubleven hervat kan worden, zorgt dan gereed te zijn, opdat de achter ons liggende tijd zo spoedig mogelijk vergeten zal worden.” Hij besluit met de wens dat niemand van ons ooit meer een oorlog moge meemaken.

Maar, zoals de voorzitter in zijn bovenstaand opgenomen artikel VREDE aangeeft, is voor onze vereniging nog geen sprake van werkelijke vrede. Voor onze vereniging zal het pas werkelijk vrede zijn wanneer alle uitgevlogen leden zijn teruggekeerd. En dan gaat het Frits zowel om de leden, die naar Duitsland moesten en de leden, die het in de laatste maanden van de oorlog gelukt is in het vrije gedeelte van Nederland te komen.

Op de JAV van 30 juli 1945 kan Frits melden dat alle leden zijn teruggekeerd. Maar de vereniging heeft ook haar offers gebracht. Ook Die Haghe heeft slachtoffers te betreuren, direct of indirect ten gevolge van oorlog en van wat daarmede samenhangt. De vergadering herdenkt:

Jo Kwakkestijn, gevallen in het voorjaar als slachtoffer van het bombardement van Kleykamp.
In de villa Kleykamp was het landelijke bevolkingsregister gevestigd. Sinds juli 1941 was daar de Rijksinspectie van de Bevolkingsregisters gevestigd, waar in 150 metalen ladekasten de ontvangstbewijzen-persoonsbewijzen van alle Nederlanders vanaf 15 jaar lagen. Deze papieren bevatten de pasfoto en vingerafdruk van de betrokkene. Deze gegevens vormden een probleem voor verzetsmensen en onderduikers. Het gebouw werd gebombardeerd door de RAF om de archieven te vernietigen. Bewust was gekozen voor een werkdag, omdat dan de stalen kasten open zouden staan. Er vielen 62 slachtoffers, waaronder

Jo Kwakkestijn. Jo werd 18 jaar. Voor het in memoriam hier doorklikken. 
Kok Weekhout, gestorven in het najaar 1944 na een kortstondige ziekte en ten gevolge van het niet tijdig ingrijpen van medische hulp.
Cor (Cornelis) Weekhout overleed, na een ziekbed van slechts enkele dagen, 5 dagen voor zijn 18^e verjaardag. Voor het in memoriam hier doorklikken. 
Bas Jiskoot, oud lid, gevallen voor het vaderland, lafhartig vermoord in maart 1945 door den Duitschen bezetter te Amersfoort.
Aan Bastiaan Jiskoot wordt op 4 mei apart aandacht geschonken.
Karel Volmer, teruggekeerd uit Duitschland, in juni gestorven aan de gevolgen van ontbering en ellende, aldaar meegemaakt.
Karel was 8 april 1945 teruggekeerd uit Duitsland. Na een reis van 6 dagen kwam hij ziek in Nederland terug. “Hij moet maar snel beter worden,” stond in de Kanariepost “ zodat hij op de eerstvolgende intieme clubavond zijn lievelingsliedje “Ik hou van Holland” ten gehore kan brengen.” Het mocht niet zo zijn. In de Kanariepost van 13 mei 1945 beschrijft Karel hoe hij naar Nederland terugkeerde. Hier doorklikken. Voor het in memoriam hier doorklikken. De mannelijke slippendragers zijn allen in Duitsland geweest. Karel werd 21 jaar.

Ook ouders van leden, gevallen voor het vaderland ten gevolge van oorlogshandelingen of door honger en ellende en sportvrienden en sportvriendinnen worden herdacht.

De vergadering herdenkt allen met een ogenblik van stilte.

Aan het eind van het openingswoord memoreert de voorzitter dat deze 26^e jaarvergadering wel een zeer bijzondere is: de eerste na 5 jaren, waarin het vrije woord en de vrije gedachte wederom de boventoon kunnen voeren. Voor alle generaties van na de oorlog een vanzelfsprekendheid, niet in de wetenschap wat het betekent wanneer het vrije woord je ontnomen wordt. Laten we ons goed beseffen wat een groot goed het vrije woord en de vrije gedachte zijn.